Zo blijf je mentaal sterk: tips van een officier

Nieuwsbericht | 29-05-2024 | 12:39

Mentaal gezond in militaire dienst

De Luchtmobiele Brigade van het ministerie van Defensie is een van de zwaarst getrainde eenheden, zowel fysiek als mentaal. Collega's die, ook onder barre omstandigheden, zijn aangewezen op zichzelf en op hun collega's. Voor rijksmedewerkers in kantoorfuncties lijkt dat ver van hun bed. Maar wat we gemeen hebben, is dat we allemaal werken voor de Rijksoverheid én allemaal wel eens te maken hebben met tegenslag.

Lin is Personal Assistent in de rol van officier. Ze is de rechterhand van de commandant en houdt zich bezig met het voorbereiden van missies. 'Oorspronkelijk ben ik verpleegkundige. Als kind droomde ik er al van om te werken bij de politie of bij Defensie. Mijn opa was heel nauw bij betrokken bij de airborne-community. Dat zijn luchtmobiele veteranen van over de hele wereld. Mijn vader was vaak bezig met acties, reizen en het opvangen van vluchtelingen.'

'De combinatie van zorgen voor elkaar en naastenliefde is mij met de paplepel ingegoten. Wat me bij Defensie aantrekt is het kameraadschap waarin je samenwerkt aan een groter doel of opdracht, maar vanuit je eigen discipline en achtergrond. Daar is Defensie uniek in.'

Waar denk jij aan bij mentale vitaliteit?

'Als ik denk aan mentale vitaliteit, dan denk ik als eerste aan mijn beginperiode bij Defensie. Ik deed de vooropleiding Rode Baretten voor kaderleden: de zwaarste opleiding voor vrouwen. Nadat ik in acht weken alles goed had doorlopen, brak ik tijdens de toelatingstest mijn voet. Dat was een enorm knap-moment, want daardoor kon ik niet door naar de opleiding.'

'Wat er dan door je heengaat: heel veel verdriet, onzekerheid en geen vertrouwen meer in je lichaam. Die periode is een enorme emotionele rollercoaster geweest. In die tijd heb ik drie lessen geleerd die mij echt hebben geholpen om mentaal sterker te worden. Als ik merk dat mijn gedachten met me aan de haal gaan, dan herhaal ik ze voor mezelf als een soort mantra's:

1. Alles wat je aandacht geeft, groeit. Zowel positief als negatief. Haal energie uit de dingen die goed gaan en houd je daaraan vast. Geef aandacht aan de dingen die je wilt laten groeien.
2. Geloof niet alles wat je denkt. Vul geen dingen voor jezelf in. Bedenk geen hele verhalen.
3. Focus op de feiten. Wat heb ik gezien? Wat zijn de feiten? Wat vind ik belangrijk?'

Wat betekent mentale vitaliteit voor jou?

'Mentale vitaliteit betekent voor mij ruimte in mijn hoofd om mijn functie goed uit te kunnen voeren. Dat ik me niet te veel laat afleiden door dingen die ballast zijn en waarop ik geen invloed heb. Dat combineer ik met me fysiek goed voelen door te trainen, gezond te eten en voldoende te slapen. Dat maakt dat ik energie heb, me mentaal stabiel voel en dat mijn emmertje niet overloopt.'

Waarom is mentale vitaliteit belangrijk voor jouw werk?

'Bij Defensie staat de opdracht centraal. Dat betekent dat je altijd op elkaar moet kunnen rekenen en vertrouwen. Wij noemen dat 'samen met iemand de poort uit kunnen'. Dus dat degene die naast jou staat jou beschermt en dat je dat ook voor de ander doet. Als iemand niet kan anticiperen op bepaalde ad-hocsituaties, omdat hij uitgeblust is of mentaal niet goed in z'n vel zit, dan kun je daar niet van op aan. Dan kunnen we ons werk niet doen. Daarom is het zo belangrijk dat je daar bewust mee bezig bent.'

Hoe verleg je grenzen zonder dat je er te veel overheen gaat?

'Ik denk vooral door nieuwe dingen te blijven proberen. Door de grens af en toe op te rekken en jezelf uit te dagen, werk je ook aan je eigen veerkracht. Bij Defensie word je ook fysiek uitgedaagd om je grenzen te verleggen. Je moet aan bepaalde eisen voldoen of dingen behalen, in water, op hoogte of in de bergen. Ook daardoor leer je waar je grenzen liggen. Je eigen grens opzoeken is de enige manier om te ontdekken waar hij daadwerkelijk ligt.'

'Door jezelf uit te dagen, werk je aan je eigen veerkracht'

Wat kunnen rijksmedewerkers op kantoor leren van collega's bij Defensie?

'Zorg dat je helder hebt wat je belangrijk vindt, waar je staat en waar je naartoe wilt. Blijf jezelf uitdagen en kijk eens bij iemand anders in de keuken. Wees echt geïnteresseerd in wat anderen doen. Blijf het grotere plaatje zien en blijf nieuwe dingen proberen.'

'Maar zorg er ook voor dat je fysiek goed in je vel zit. Dat heeft invloed op je mentale gesteldheid. Wij ervaren direct effect als we fysiek niet goed in ons vel zitten. Collega's die veel op kantoor zitten, merken dat misschien minder, maar ook voor hen geldt dat het voor je mentale vitaliteit goed is om fysiek je grenzen te verleggen. Je leegt je hoofd en staat niet altijd aan.'

Heb je een gouden tip voor collega's die veerkrachtiger willen worden?

'Voor mij zijn dat een paar dingen:

• Zoek uit waar je grenzen liggen en ga daar bewust mee om.
• Zorg ervoor dat je fysiek fit blijft.
• Ga bewust om met je tijd, energie en middelen. Zodat je af en toe een stapje harder kunt zetten als het nodig is, maar ook rust pakt als het je het nodig hebt.
• Geef anderen niet de schuld. Kijk naar je eigen aandeel en naar de dingen waar je zelf invloed op hebt.
• De drie mantra's die ik eerder noemde. Die kun je in elke situatie toepassen en die hebben mij er vaak genoeg doorheen gesleept.'

Nederlandse Week van de Mentale Gezondheid 2024

Van 3 tot en met 8 juni 2024 is het de Week van de Mentale Gezondheid. Het aantal mensen met mentale klachten blijft stijgen, dus extra aandacht is hard nodig. Daar kun ook jij aan bijdragen! Zorg dat je mentale klachten tijdig herkent, zowel bij jezelf als bij een ander. Wees er alert op als het niet goed gaat met je collega en maak het bespreekbaar.

Verschillende instanties organiseren tijdens de Week van de Mentale Gezondheid in het hele land activiteiten. Zo brengen ze het belang van mentaal welzijn onder de aandacht en willen ze meer begrip creëren. Kijk voor meer informatie en inspiratie op de website van organisator Missie Mentaal.

Extra hulp nodig om je mentale vitaliteit te versterken?

De experts van Mindful Rijk bieden je ondersteuning. Volg bijvoorbeeld een training zoals Mindful Werken bij de Rijksoverheid en Mindfulness en de overgang. Of doe mee aan het Oplaadpunt. Dat is een online aandachtsoefening van 15 minuten. Door je bewustzijn en aandacht te trainen, vergroot je zo je aanpassings- en reflectievermogen.

Voor meer zelfhulp check je of jouw organisatie de online modules van Stichting Mirro aanbiedt. Mirro heeft samen met de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) online zelfhulpmodules ontwikkeld, gericht op specifieke thema's met betrekking tot mentale gezondheid.

Ook op platform Vitaal Rijk besteden we aandacht aan mentale vitaliteit. Op het platform bieden we handvatten om zelf aan de slag te gaan met je vitaliteit. Wil je je eigen verhaal delen op Vitaal Rijk over mentale vitaliteit of veerkracht? Stuur dan een mail naar vitaalrijk@rijksoverheid.nl.