Hoe houd je balans tussen werk en privé?

Wat kun je zelf doen om de balans tussen werk en privé goed te houden? Best veel! Bedrijfsmaatschappelijk werker Tineke den Haan legt uit hoe die balans verstoord raakt en wat je eraan kunt doen.

Tineke: 'Ik spreek regelmatig mensen die last hebben van een verstoorde werk-privébalans. Daarvoor kunnen veel aanleidingen zijn. Dat kan een privésituatie zijn die veel energie kost, maar ook omstandigheden op het werk. De psychische werkbelasting, waaronder de werkdruk, kan te hoog zijn. Ongemerkt kun je daardoor stressklachten ontwikkelen. Denk aan slecht slapen, piekeren of concentratieproblemen.'

'Stress betekent niets anders dan druk of spanning. Dit is niet per definitie ongezond. Stress is functioneel en zorgt ervoor dat je alert kunt reageren en geconcentreerd kunt werken. Als de stress echter te lang aanhoudt, te vaak voorkomt of te groot is, bestaat de kans dat je tussentijds onvoldoende herstelt. Dan is er sprake van ongezonde stress.'

5 tips om je balans te houden

Hoe voorkom je dat je stressklachten krijgt? En hoe bewaar je een beter evenwicht tussen werk en privé? Bedrijfsmaatschappelijk werker Tineke geeft tips.

1. Doe dingen waar je blij van wordt

'Vraag je af waar je energie van krijgt. Misschien ben je ergens mee gestopt omdat je te moe was of geen puf meer had. Pak die hobby, sport of activiteit weer op. Ontspan zoveel als je kunt.'

'Vooral actieve ontspanning, waar je eerst een inspanning voor moet leveren om je daarna lekker te voelen, laadt je accu op. Ook een massage vermindert stress. Praat met mensen die je vertrouwt, thuis en op je werk. Lucht je hart. Schrijf dingen op als je dat prettig vindt.’

2. Versterk je eigen koers

'Welke zaken vind je belangrijk in je leven? Wat moet meteen vandaag en wat kan morgen? Stel de juiste prioriteiten zodat je kunt focussen op zaken waar je waarde aan hecht. Verdeel je werkdag in blokken of projecten en zorg voor afwisseling zodat je concentratie beter is. Neem pauzes, haal een frisse neus en ontspan tussendoor.'

'Door even afstand te nemen stimuleer je je creativiteit. Bewaak je grenzen. Wees assertief, zeg "nee" als je er eigenlijk helemaal geen tijd voor hebt. Neem dagelijks tijd voor jezelf. Wees mild naar jezelf zodat zaken niet ten koste van jezelf gaan.'

3. Focus op wat je wél kunt veranderen

'Stel jezelf de vraag of je invloed hebt op bepaalde problemen of je situatie. Als het antwoord "nee" is: stop er dan geen energie meer in. Beperk je gepieker tot een half uur per dag. Plan het in en pieker er dan flink op los. Noteer desnoods zaken.'

'Richt je aandacht bewust op zaken waar je tevreden over bent en wat je wél kunt veranderen. Je stimuleert hiermee je linkerhersenhelft wat leidt tot meer positieve gedachten en tot meer positieve stofjes (zoals dopamine en serotonine) waardoor je je beter gaat voelen. Laat je hoge eisen los en probeer nieuwe dingen uit. Oefen met kleine veranderingen, zowel op je werk als privé. Kom uit je comfortzone en groei.'

4. Leef gezond

'Je leefstijl gaat over hoe je leeft, wat je gewoontes zijn. Zorg goed voor jezelf. Vergroot je vitaliteit door gezond te eten. Koffie werkt activerend op je lijf en kan de aanwezige stress erger maken. Drink vaker wat anders dan koffie. Wees matig met alcohol. Stoppen met roken heeft altijd zin.'

'Schenk aandacht aan je lichamelijke verzorging en uiterlijk. Wat is je gewicht? Hoe fit ben je? Controleer of je een regelmatig slaapritme hebt. Ga vroeg naar bed, zonder mobiel. Een ontspanningsoefening kan je helpen om gemakkelijker in slaap te vallen.'

5. Beweeg

'Dagelijks een half uur bewegen is gezond. Je hart moet goed aan het werk worden gezet. Doe iets wat bij jou past; wat je leuk vindt om te doen. Plan het bewegen in je agenda. Sporten, wandelen of fietsen zorgt ervoor dat je even niet hoeft na te denken. Dat geeft rust in je hoofd. Loop en sta zoveel mogelijk tijdens je werk.'

'Probeer elke dag iets te doen in de buitenlucht. Kleine veranderingen kunnen al effect hebben. Yoga en mindfulness helpen je om te ontspannen en beter te focussen. Actieve lichaamsbeweging ontspant en versterkt de weerstand van je lichaam.'

Tineke den Haan werkt als bedrijfsmaatschappelijk werker bij O&P Rijk | Bedrijfszorg.

Tineke achter een laptop, kijkend naar de kijker

Kom in contact met een bedrijfsmaatschappelijk werker

Je kunt zelf rechtstreeks contact zoeken met de bedrijfsmaatschappelijk werker die werkzaam is voor jouw organisatieonderdeel. Wie dat is? Dat vind je op Rijksportaal Personeel (alleen toegankelijk voor rijksmedewerkers).
Heb je vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan contact op met O&P Rijk | Bedrijfszorg. Bel op werkdagen naar 070 - 700 05 30 of stuur een e-mail naar postbusbedrijfszorg@rijksoverheid.nl.