Netwerkdag vertrouwenspersonen: 'Morele moed en leiderschap'
Hoe ga je om met ethische dilemma’s, politieke druk of tegengestelde belangen? Hoe blijf je trouw aan je waarden als de druk toeneemt? Tijdens de netwerkdag vertrouwenspersonen op 25 maart gingen ruim 80 collega’s vanuit het hele land hierover met elkaar in gesprek. Centraal stond het thema ‘Morele moed en leiderschap in een politieke en organisatorische context’
Het was een dag waarin herkenning klonk, twijfels gedeeld werden en nieuwe inzichten ontstonden. Of zoals Marieke Smit, coördinator van het Interdepartementale Netwerk Vertrouwenspersonen (INVP), het treffend verwoordde: 'Een mooie dag waarin we leerden, maar ook samen hebben gebouwd aan de kracht die nodig is om in moeilijke momenten het juiste te doen.'
Durven handelen vanuit je waarden
Morele moed betekent dat je handelt vanuit je waarden, ook als dat ongemakkelijk is. Als vertrouwenspersoon bevind je je vaak midden in situaties die niet zwart-wit zijn. Je hoort verhalen, ziet dilemma's en wordt soms geconfronteerd met stevige weerstand. Dat vraagt niet alleen om vakmanschap, maar ook om standvastigheid.
Warm welkom
Joyce de Ruijter trad op als dagvoorzitter en opende de dag met energie en herkenning. Vervolgens benadrukte Marieke Smit het belang van deze dag: 'Hoewel er geen officiële internationale dag voor de vertrouwenspersonen bestaat, zou die er volgens ons gewoon moeten zijn!' Een daverend applaus volgde voor de inzet en belangrijke rol van vertrouwenspersonen binnen organisaties.
Inspiratie en confrontatie
De ochtend begon met een interactieve Integriteitsquiz via Mentimeter, begeleid door Marcel Hadding en Anya Loeve van het Kennispunt Integriteit van O&P Rijk. Een luchtige, maar leerzame start die uitnodigde tot reflectie en gesprek.
Vervolgens nam gastspreker Marnix Provoost, leidinggevende bij de rijksoverheid, het woord. Hij deelde een persoonlijke en indringende casus waarin zijn eigen morele moed als leidinggevende op de proef werd gesteld in een politiek beladen situatie. Zijn verhaal, doordrenkt met filosofische, wetenschappelijke én persoonlijke inzichten, raakte een snaar. 'Tijdens de presentatie kon je een speld horen vallen,' aldus een deelnemer.
Na een korte pauze volgde een interactieve sessie waarin deelnemers vragen stelden en in dialoog gingen met Marnix. De sessie bood ruimte voor herkenning, verdieping en nieuwe perspectieven.
In gesprek met elkaar
Het middagprogramma bestond uit vier subgroepen waarin deelnemers deelnamen aan een 'Over de streep'-sessie. Aan de hand van prikkelende stellingen gingen vertrouwenspersonen met elkaar in gesprek over hun rol, dilemma’s en grenzen. De startstelling 'Een vertrouwenspersoon is er voor iedereen in de organisatie, dus ook voor de dader' leidde tot waardevolle gesprekken.
Vragen als 'Wat doe je als belangen schuren?', 'Hoe blijf je trouw aan je rol?' en 'Wat heb je daarvoor nodig?' vormden de rode draad van de middag. Deelnemers werden uitgedaagd om na te denken over hun positie, de ondersteuning die zij nodig hebben en wat hun organisatie én het INVP daarin kunnen betekenen.
‘Mijn standpunt is niet veranderd, maar ik neem de standpunten van anderen wel mee om over na te denken’, reflecteerde een deelnemer.
Verbinden, leren en delen
De afsluitende plenaire terugkoppeling maakte duidelijk dat morele moed en leiderschap onlosmakelijk verbonden zijn met het werk van vertrouwenspersonen. Of zoals een van de aanwezigen het samenvatte: 'Een vertrouwenspersoon moet soms ook dapper zijn, en dat vraagt om steun, reflectie én verbinding met anderen.'
De dag werd afgesloten met veel dankbaarheid, nieuwe inzichten en een versterkt gevoel van gezamenlijkheid. Er was ruimte voor ontmoeting, herkenning en verdieping – met als rode draad: in moeilijke momenten het juiste blijven doen.
Kortom, het was een inspirerende, waarde(n)volle netwerkdag die nog lang zal naklinken in het werk van alle aanwezige vertrouwenspersonen.