Tewerkstelling Oekraïense vluchtelingen

Tewerkstellingsvergunning

In een ‘normale’ situatie hebben vluchtelingen een tewerkstellingsvergunning nodig om aan de slag te gaan. Door middel van een Algemene Maatregel van Bestuur is dat sinds 1 april 2022 voor vluchtelingen uit Oekraïne niet meer nodig. De basis hiervoor is gelegd in de Tijdelijke Beschermingsrichtlijn ( Richtlijn 2001/55/EG van de Raad van de Europese Unie). Op 31 maart werd het   Wijzigingsbesluit Besluit uitvoering Wet arbeid vreemdelingen 2022 (tijdelijke vrijstelling {…} massale toestroom van ontheemden uit Oekraïne door het Ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid gepubliceerd. In deze AMvB werden een aantal zaken voor Oekraïense vluchtelingen geregeld:

1. Er geldt vanaf 1 april 2022 – met terugwerkende kracht t/m 4 maart 2022 - een vrijstelling van de tewerkstellingsvergunningsplicht voor Oekraïense vluchtelingen;
2. Voor werkgevers geldt een meldplicht op grond waarvan tenminste twee dagen voor aanvang van de werkzaamheden bij UWV gemeld moet worden dat zij een vreemdeling op grond van de vrijstelling tewerkstellen. Melden kan via dit formulier op de website van het UWV;
3. De vrijstelling beperkt zich (in eerste instantie) tot het verrichten van arbeid in loondienst. Zelfstandigen mogen dus niet (zonder tewerkstellingsvergunning) via bijvoorbeeld een overeenkomst van opdracht tewerkgesteld worden;
4. Tot 1 september 2022 is voorzien in een overgangsperiode omdat niet alle vreemdelingen over de benodigde documentatie (van de IND) zullen beschikken. Tot 1 september geldt de vrijstelling voor Oekraïners die hun nationaliteit aan de hand van een identiteitsbewijs kunnen aantonen. 

Verder meldt de website van de IND dat om in aanmerking te komen voor de vrijstelling, de medewerker ingeschreven moet zijn in de Basisregistratie Personen (BRP). Vluchtelingen uit Oekraïne krijgen een document van de IND waaruit blijkt dat ze onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming vallen. Hebben ze dat document nog niet? Zie punt 4 hierboven. 
Als de werkgever de melding bij het UWV heeft gedaan mag de werknemer 2 dagen na de melding starten met werken. Ook belangrijk: als een werknemer andere werkzaamheden gaat doen, als het werk eerder stopt of langer duurt moet dat ook worden doorgegeven aan het UWV. 

Verklaring omtrent gedrag

Net als bij iedere andere werknemer bij de Staat moet ten aanzien van een werknemer uit Oekraïne een actuele VOG aanwezig zijn voorafgaande aan de indiensttreding (of in ieder geval binnen drie maanden na indiensttreding). Oekraïense vluchtelingen worden geregistreerd en ingeschreven bij de gemeente waarin zij (tijdelijk) verblijven en ontvangen vervolgens een Burgerservicenummer. Daarmee is het mogelijk namens de werknemer een VOG aan te vragen bij Justis. Aandachtspunten zijn de volgende:

• Digitaal aanvragen van de VOG is de snelste methode. Dat is mogelijk als een (toekomstig) werknemer BSN en/of Digid heeft; 
• Als medewerkers geen DigiD of BSN hebben kan een VOG aanvragen alsnog, dan met een door de werkgever en werknemer getekend formulier dat moet worden ingediend bij de afdeling Burgerzaken van de Gemeente waar de vluchteling verblijft. 
• De screeningsperiode van Oekraïnese vluchtelingen is vaak kort en beperkt zich vaak tot de periode dat de vluchteling in Nederland is. Screening beperkt zich tot de bekende informatie in Europa, dus er is geen bevraging in land van herkomst.