SER advies thuiswerken

Weblogbericht | 20-04-2022 | O&P Rijk | Advocaten en Adviseurs Arbeidsrecht

In een eerder weblog  is aandacht besteed aan het initiatief-wetsvoorstel “Werken waar je wilt”. Dit wetsvoorstel bepaalt dat werknemers een verzoek kunnen indienen om aanpassing van de arbeidsplaats waarbij de gewenste arbeidsplaats het woonadres van de werknemer is of een voor de arbeid passende arbeidsplaats van waaruit gebruikelijk voor de werkgever werkzaamheden worden verricht (mits binnen de EU). De werkgever moet dat inwilligen, tenzij zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen zich daartegen verzetten.

Het huidige juridische kader van de Wet flexibel werken biedt werknemers enerzijds onvoldoende zeggenschap over hun arbeidsplaats om de kansen van hybride werken te kunnen benutten en biedt werkgevers anderzijds in bepaalde situaties onvoldoende ruimte voor maatwerk.

Het initiatief wetsvoorstel biedt werknemers meer zeggenschap maar geeft de werkgever onvoldoende mogelijkheden tot maatwerk om de kansen van hybride werken te kunnen invullen op een wijze die past bij het werk binnen de organisatie.

SER advies

De SER geeft in haar advies aan dat het wenselijk is dat meer wordt gestimuleerd dat er overleg plaatsvindt tussen alle betrokkenen en dat zij gezamenlijk tot afspraken komen over waar gewerkt wordt en wanneer. Het is van belang om ervoor te zorgen dat er een goede balans ontstaat tussen zeggenschap en maatwerk en dat overleg en gezamenlijke afspraken gestimuleerd wordt. Hierdoor kan met ieders overwegingen en belangen bij de vormgeving van hybride werken rekening worden gehouden. Elementen die daarbij van belang kunnen zijn, zijn bijvoorbeeld de sociale cohesie binnen organisaties, het welzijn en de persoonlijke situatie van werknemers, de samenwerking binnen teams en zware administratieve of financiële lasten voor de werkgever.

Daarom beveelt de SER in haar advies aan om bij een verzoek van de werknemer om de arbeidsplaats te wijzigen de toetsing te laten plaatsvinden op grond van de maatstaf van redelijkheid en billijkheid. Het criterium van de redelijkheid en billijkheid zorgt ervoor dat de belangen van de werknemer en werkgever op een evenredige wijze tegen elkaar worden afgewogen en komt daarmee tegemoet aan een versterking van de zeggenschap van de werknemer zonder dat afbreuk wordt gedaan aan de belangen van de werkgever. Hiermee wordt bovendien gestimuleerd dat er overleg plaatsvindt tussen partijen en zij gezamenlijk tot afspraken komen. Het begrip redelijkheid en billijkheid is namelijk geen vaststaand criterium; per situatie moet worden bepaald wat redelijk en billijk is, wat afhangt van de omstandigheden van het specifieke geval.

Redelijkheid en billijkheid

Wanneer de werknemer en werkgever hier geen overeenstemming over bereiken, is het uiteindelijk aan de rechter om te bepalen of iets in strijd is met de redelijkheid en billijkheid. In het arbeidsrecht komt de term redelijkheid en billijkheid tot uitdrukking in artikel 7:611 BW, waarin is bepaald dat werkgever en werknemer verplicht zijn ‘zich als een goed werkgever en een goed werknemer te gedragen’. Op de werkgever rust de verplichting zich als een goed werkgever te gedragen, overeenkomstig de eisen van redelijkheid en billijkheid.

Balans

Met het criterium van de redelijkheid en billijkheid komt volgens de SER een goede balans tot stand tussen zeggenschap en maatwerk. Het criterium biedt ruimte voor maatwerk omdat het rekening houdt met de van toepassing zijnde omstandigheden. Het blijft daarbij ook van belang dat werkgevers en werknemers met elkaar bespreken hoe hybride werken past binnen de organisatie, daar een bedrijfseigen visie op ontwikkelen en dat vervolgens vorm geven in het beleid van de organisatie. Om die reden moedigt de SER in haar advies het maken van collectieve afspraken over hybride werken met de ondernemingsraad, personeelsvertegenwoordiging of als onderdeel van het arbeidsvoorwaardenoverleg aan.
Met dit advies meent de SER richting te geven naar een betere balans waarbij:

• De werknemer voldoende zeggenschap heeft om de kansen van hybride werken te kunnen benutten;
• De werkgever voldoende mogelijkheden heeft tot maatwerk om de kansen van hybride werken te kunnen invullen op een wijze die past bij het werk binnen de organisatie; 
• De regels rondom zeggenschap inzake plaats en tijd stimuleren dat er overleg plaatsvindt tussen partijen en zij gezamenlijk tot afspraken komen.
   

Meer informatie

Heb je naar aanleiding van dit weblog vragen of wil je meer informatie? Je huisjurist helpt je graag verder. Of stuur een e-mail naar AdvocatenenAdviseursArbeidsrecht@rijksoverheid.nl.