Zo houd je het als perfectionist positief en gezond

Weblogs

Weblogbericht | 24-07-2024 | O&P Rijk | Bedrijfszorg

Als je perfectionistisch bent ingesteld streef je naar het allerbeste. Je stelt hoge eisen aan jezelf, bent ijverig en voor fouten maken is geen ruimte. En als iets niet lukt, neem je het jezelf kwalijk. Je zet hiermee jezelf onder grote druk, wat kan leiden tot stress en angst. Wat kun je eraan doen als perfectionisme je leven lastig maakt en je het wilt verminderen?

Casus | ‘Vanaf kinds af aan zit ik perfectionistisch in elkaar. Ik ben enorm gedreven en gedisciplineerd, niemand hoeft mij aan te sporen om goeie resultaten te halen, dat doe ik zelf. In mijn werk ben ik wel vaak wat langer met zaken bezig, ik ben kritisch, er is altijd nog wel iets te verbeteren. Soms pieker ik erover, wat collega’s of mijn leidinggevende ervan vinden. Dan ben ik bang dat ze erachter komen dat ik niets kan en val ik door de mand. Dat geeft me een gevoel van spanning, straks zijn ze niet tevreden. Het zit me in de weg, hoe kan ik hier relaxter mee omgaan?

Perfectionisme en angst

Voor alle duidelijkheid: perfectionisme is een persoonskenmerk, geen psychische stoornis. Het zegt iets over hoe je met situaties omgaat. Dat kan gaan om privékwesties, zoals in relaties en rond persoonlijk doelen, en om situaties op je werk en studie. Belangrijke kenmerken zijn: je bent streng en kritisch voor jezelf, prestatiegericht en je zet je voor 200 procent in. Je doet vaak meer dan van je wordt gevraagd en je vindt het moeilijk om gas terug te nemen.

De belangrijkste oorzaak van perfectionisme is angst. Je bent ervan overtuigd dat je niet goed genoeg bent. Perfectionisme zit deels in ons karakter. Onder invloed van opvoeding, sociale omgeving en ervaringen ontwikkelt perfectionisme zich verder, positief of negatief. Bij iedereen uit zich dit weer anders: de ene perfectionist is de andere niet.

Invloed op je gezondheid

Weet dat je niet de enige bent. In onze huidige prestatiemaatschappij zijn veel mensen bang om fouten te maken, afgewezen te worden of de controle te verliezen. Het wordt ongezond als je constant het gevoel hebt dat je niet voldoet, aan de hoge eisen die je aan jezelf stelt en aan die van anderen. Perfectionisme zit soms verweven in ons zelfbeeld en manier van denken.

Werk aan je zelfacceptatie, omarm je imperfectie

Door perfectionisme ontstaat soms faalangst. Veel kritische gedachten kunnen ervoor zorgen dat je blokkeert juist als je moet presteren. Dit kan omslaan in onzekerheid en een laag zelfbeeld. Perfectionisme werkt uitstelgedrag in de hand. Het heeft een grote invloed op je mentale en fysieke gezondheid. Perfectionisme kan verlammend werken en leiden tot vermoeidheid, stress, angst, overspannenheid of een burn-out.

Onderneem actie tegen ongezond perfectionisme

Als je signalen krijgt of nadelen ervaart van je perfectionisme is het zinvol om uit te zoeken hoe je positiever ermee kunt omgaan. Een meer ontspannen (levens-)houding zal je meer rust geven. Hoe pak je dat aan?

Wees realistisch in je doelen en verwachtingen. Maak onderscheid in zaken die topprioriteit hebben en wees je ervan bewust wanneer je écht gebruik moet maken van je perfectionisme en wanneer niet. Verleg je aandacht naar het proces, niet naar het doel. Maak een planning en zet hierin kleine stappen. Word een optimalist en zorg voor een balans tussen gedrevenheid en rust.
Werk aan je zelfacceptatie, omarm je imperfectie: jij bent goed genoeg. Sta jezelf toe fouten te maken, geef jezelf de kans te falen om daar weer van te leren. Geen moeten, maar willen of mogen. Probeer om sneller tevreden te zijn, ook al is iets niet helemaal perfect. Streef naar een 7 in plaats van een 10.
Ontwikkel je zelfcompassie, wees mild en vriendelijk voor jezelf. Met mindfulness kun je leren je gedachten te observeren zonder ze altijd te geloven. Richt je aandacht bewust op wat goed gaat, oefen in dankbaarheid. Geef jezelf complimenten en geniet van de successen die je boekt.

Deze blog is geschreven door Tineke den Haan. Tineke is bedrijfsmaatschappelijk werker bij O&P Rijk | Bedrijfszorg.

Neem contact op met een bedrijfsmaatschappelijk werker

Je kunt zelf rechtstreeks contact zoeken met de bedrijfsmaatschappelijk werker die werkzaam is voor jouw organisatieonderdeel. Wie dat is? Dat vind je op Rijksportaal van jouw organisatie (alleen toegankelijk voor rijksmedewerkers).

Heb je vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan contact op met O&P Rijk | Bedrijfszorg. Bel op werkdagen naar 070 - 700 05 30 of stuur een e-mail naar postbusbedrijfszorg@rijksoverheid.nl.

Bronnen en verder lezen

Meer weblogberichten

Reactie toevoegen

U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.

Reacties

Er zijn nu geen reacties gepubliceerd.