Zorg goed voor jezelf, voorkom die burn-out

Weblogbericht | 25-06-2024 | O&P Rijk | Bedrijfszorg

Doorslaan in ambitie

'Een van de trends in onze spreekkamers is dat medewerkers die net in dienst zijn, vaker uitvallen.' Dat zegt Ray, bedrijfsmaatschappelijk werker bij O&P Rijk | Bedrijfszorg. Ook bedrijfsarts Martin ziet dit gebeuren bij de medewerkers met wie hij contact heeft: 'Natuurlijk zie ik als bedrijfsarts niet iedereen. Ik merk wel dat de jonge generatie graag wil werken en heel bevlogen en betrokken is. Ze willen zingeving in hun werk vinden, zich bezighouden met belangrijke dossiers.' Soms slaan ze door in dat verantwoordelijkheidsgevoel of in die ambitie. Dan lopen ze tegen een muur op: ze worden bijvoorbeeld ziek of krijgen een burn-out.

'Het is noodzakelijk om zuinig te zijn op jezelf'

Die druk legt de jonge generatie niet alleen zichzelf op, maar komt ook van buiten. 'Er is veel maatschappelijke druk', zegt Martin. 'Er wordt een hoop van jongeren gevraagd. Bijvoorbeeld om veel te werken, zodat je een eigen huis kunt betalen.'

Piekbelasting

Al die druk levert stress op. Dat hoeft niet erg te zijn. Het stresshormoon cortisol zorgt namelijk ervoor dat je alert bent en je werk kunt volhouden. Maar het cortisol moet niet blijven pieken. Martin: 'In de ochtend is het op z'n hoogst. Daarna gaat het geleidelijk naar beneden. En als je na je werk gaat ontspannen, dan daalt het cortisolniveau helemaal.' Kortom, je stress golft op en neer. 'Als je dus niet goed slaapt, of hard werkt zonder pauzes, komt je cortisol te hoog te liggen.'

Martin legt dat tijdens zijn spreekuren uit aan de hand van topsport: 'Als topsporters piekinspanningen leveren in het weekend, dan hebben ze doordeweeks hun rust nodig. Als je dan ook piekbelasting hebt, kun je op een gegeven moment niet blijven presteren.'

Zuinig zijn op jezelf

Die piekbelasting overkomt elke medewerker wel eens. Dat is niet alleen iets wat de jongere generatie ervaart. Daarom probeert Ray in zijn werk aandacht te genereren voor zelfzorg of zelfmanagement, als competentie voor alle medewerkers. 'Goed op jezelf passen lijkt in de "softe" hoek te liggen. Maar wat Martin en ik willen zeggen, is dat het juist hartstikke professioneel is. Het is noodzakelijk om zuinig te zijn op jezelf.' Op de werkvloer draait het bijvoorbeeld om opkomen voor jezelf en je grenzen aangeven. Maar ook ontspannen, goed slapen en het werk kunnen loslaten zijn belangrijk. Zo houd je het stressniveau op peil.

'Het is geen falen'

'Soms is het goed om jezelf vroeg in je loopbaan tegen te komen', zegt Martin. 'Dan kun je er nog wat mee.' Want als jonge werknemer profiteer je nog lang van de kennis en het zelfinzicht die zo'n situatie en de behandeling daarvan opleveren. 'We zien ook mensen van in de 50 die nu pas tegen die muur aan lopen', vult Ray aan. 'Je kunt het heel lang volhouden door jezelf voor de gek te houden.' Maar ook al ben je er als medewerker niet op tijd bij, 'het is geen falen', benadrukt Martin.

Ook Ray ziet dat zo: 'Het is geen teken van zwakte om jezelf tegen te komen en er iets aan te doen.' Sterker nog, jezelf tegenkomen is een belangrijke en noodzakelijk stap om te groeien. En zelfmanagement helpt bij die groei.

Zelfmanagement overal en voor iedereen

Om goed te worden in zelfmanagement, moet je wel weten van het bestaan ervan. Zo krijgen rijkstrainees in hun inwerkweek een lezing over bedrijfsmaatschappelijk werk, waarin de sprekers ook zelfmanagement uitlichten. Dat maakt de drempel lager om naar de bedrijfsmaatschappelijk werker te stappen. Bovendien krijgen leidinggevenden het advies zelfmanagement te bespreken in het personeelsgesprek, zegt Ray. Dat kan aan de hand van vragen als 'Hoe gaat het met je inzetbaarheid?' en 'Houd je die balans tussen inspanning en ontspanning?'

'Jezelf tegenkomen is een noodzakelijk stap om te groeien'

Het liefst zouden Martin en Ray zelfmanagement terug laten komen in alle bestaande personeelsprocessen, zoals de werving en selectie, de onboarding van nieuwe medewerkers en het personeelsgesprek. Maar, zegt Ray: 'Uiteindelijk zijn wij maar de adviseurs. De medewerkers en leidinggevenden zelf moeten de vinger aan de pols houden en tijdig bijsturen.'

Wil je handvatten krijgen om beter te worden in zelfmanagement? Wacht niet te lang! Neem laagdrempelig contact op met je bedrijfsmaatschappelijk werker.

Neem contact op met een bedrijfsmaatschappelijk werker

Je kunt zelf rechtstreeks contact zoeken met de bedrijfsmaatschappelijk werker die werkzaam is voor jouw organisatieonderdeel. Wie dat is? Dat vind je op Rijksportaal van jouw organisatie (alleen toegankelijk voor rijksmedewerkers).

Heb je vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan contact op met O&P Rijk | Bedrijfszorg. Bel op werkdagen naar 070 - 700 05 30 of stuur een e-mail naar postbusbedrijfszorg@rijksoverheid.nl.